Corporaties in beeld 2020: betere financiële positie en stijgende investeringen

Geplaatst op 8 november 2021
Geschreven door
Categorie Algemeen

De jaarverslagen van de 100 grootste woningcorporaties laten een verdere stijging zien van de operationele kasstroom als gevolg van de dalende rentelasten. Investeringen in DAEB takken nemen toe, terwijl bij niet-DAEB een verdergaande krimp is te zien. Dit blijkt uit het onderzoek ‘Corporaties in beeld’, waarbij de jaarverslagen zijn geanalyseerd.

Stijging operationele kasstroom gevolg van dalende rentelasten

Vooral in de DAEB takken is de operationele kasstroom gestegen. De afname van de netto opbrengsten uit de vastgoedexploitatie is zeer beperkt geweest (-0,5%), maar de operationele kasstroom per gewogen verhuureenheid is gestegen met 3,9%. Deze opgaande lijn is vooral het resultaat van dalende rentelasten. Tenzij de rente op de kapitaalmarkt (sterk) stijgt, zal ook de komende jaren de daling van de rentelasten een positief effect hebben op de operationele kasstroom.

De financiële ratio’s zijn gemiddeld verder verbeterd. In de DAEB takken is de ICR gestegen van gemiddeld 1,9 tot 2,1. Dit is vooral het gevolg van de gedaalde rentelasten. De LTV voor DAEB en niet-DAEB is ook verbeterd met een daling van gemiddeld 54,8% naar 51,3%.

Investeringen in DAEB takken nemen toe

De investeringen in de DAEB takken kwamen in 2020 uit op € 4,9 miljard. Ten opzichte van 2019 is dit een toename van 10,9%. Investeringen in nieuwbouw laten de sterkste stijging zien (16,5%). Deze investeringen zijn voor een groot deel gefinancierd via eigen middelen (operationele kasstroom plus netto verkoopopbrengsten), maar ook voor een deel met een groei van de leningportefeuille.

De geborgde leningen voor de DAEB investeringen zijn in 2020 netto (nieuwe leningen minus aflossingen) gemiddeld met 93% gestegen. Deze hoge stijging is vooral het gevolg van het lage niveau in 2019. De toename van de leningportefeuille in 2020 was €1,2 miljard, waarmee circa 25% van de investeringen is gefinancierd.

Een krimp voor investeringen niet-DAEB

Bij de niet-DAEB takken is echter een krimp te zien. Het saldo van investeringen minus desinvestering was in 2020 voor de 100 grootste woningcorporaties negatief. De investeringen kwamen in 2020 op €594 miljoen uit, terwijl desinvesteringen €811 miljoen waren. Ten opzichte van 2019 zijn de investeringen wel toegenomen en de desinvesteringen afgenomen, maar nog steeds is er sprake van krimpende niet-DAEB. Ook de leningportefeuille van niet DAEB is gedaald (7,8%).

Toekomst van niet-DAEB: meer nieuwbouw

Voor de toekomst zou het beeld kunnen kantelen. Alle woningcorporaties tezamen hebben voor de periode 2021 – 2025 gepland om 9.947 niet-DAEB huurwoningen in het middensegment te realiseren. Dat komt overeen met 9% van de huidige voorraad niet-DAEB woningen. Bij de 100 grootste woningcorporaties is de geplande omvang van de nieuwbouw van niet-DAEB woningen vooral bij woningcorporaties in Groningen te zien. De geplande niet-DAEB nieuwbouw in de periode 2021 – 2025 is daar maar liefst 49% van de niet-DAEB woningvoorraad.

Over de publicatie: Corporaties in beeld 2020

Deze publicatie is gebaseerd op een analyse van de jaarverslagen van de 100 grootste woningcorporaties. Deze woningcorporaties hebben gezamenlijk 1,8 miljoen gewogen verhuureenheden in bezit. Daarmee hebben deze woningcorporaties een aandeel van ruim 75% van de corporatiesector. Meer over het onderzoek is te vinden in de volledige publicatie.

Noot voor de redactie

De uitgebreide resultaten zijn terug te vinden in de volledige publicatie. Voor een toelichting kunt u contact opnemen met Johan Conijn van Finance Ideas, bereikbaar via 06 29590356 of per mail johan.conijn@finance-ideas.nl.

  • Johan Conijn
    Johan Conijn Directeur woningcorporaties Meer info

Relevante opleidingen

Zorgvastgoed

Wat leer je?

  • Inzicht in verschillende sturingsmodellen
  • Actuele kennis over bekostiging vastgoed vanuit de Wlz
  • Alles over bekostigingsvormen (intramuraal met verblijf, VPT, MPT, PGB)
  • Investeringen op een verantwoorde wijze beoordelen
Control & Compliance

Wat leer je?

  • Effectief borgen van regels en beleid
  • Compliance eisen en risicomanagement
  • Toetsingskaders voor bestuur en toezicht
  • Opstellen control framework
Zorgvastgoed

Wat leer je?

  • Historische kostprijs, bedrijfswaarde en marktwaarde
  • Tijdswaarde van geld, exploitatiekasstromen en disconteringsvoet
  • Factoren van invloed op waardebegrippen
Zorgvastgoed

Wat leer je?

  • Inzicht in spelers zorgmarkt
  • Eisen en beoordelen businesscase
  • Opbouw van huurovereenkomst
  • Beoordelen risico’s zorgvastgoed
Zorgvastgoed

Wat leer je?

  • Inzicht bekostigingsstructuur zorg
  • Impact care en cure op vastgoed
  • Actualiteit en dynamiek sector
  • Integratie in portefeuillestrategie
Belastingen

Wat leer je?

  • Inzicht in de actuele ontwikkelingen en de impact rondom fiscaliteit.
  • Welke fiscale vragen u kunt stellen vanuit je rol als toezichthouder.
  • Inzicht in (fiscale) risico’s en sturingsmogelijkheden bij de corporatie.
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Opgaven te vertalen naar strategische sturing
  • Portefeuilleplan inhoudelijk beoordelen en opstellen
  • Wensportefeuille vertalen naar een haalbare portefeuillestrategie
  • Transformatieprogramma formuleren voor assetmanagement
Zorgvastgoed

Wat leer je?

  • Verschillende rentemanagementstrategieën
  • Ontwikkelingen inflatie, marktrente en beleidsrente
  • Vereisten WfZ en NZa gebruik rentederivaten
  • Financierings- en rentebeleid en governance kaders
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Wat onrendabel investeren is
  • Op verantwoorde wijze toch onrendabel kunnen investeren
  • Op hoofdlijnen grenswaarden bij je corporatie bepalen
  • Een transformatieprogramma bepalen
  • De financiële kaders en de keuzes die je hierin kunt maken
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Het effect van de wijzigingen in de beleidswaarde
  • Waarom deze worden doorgevoerd
  • Wat je moet inrichten om de beleidswaarde vast te stellen
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Op hoofdlijnen grenswaarden bij je corporatie bepalen
  • De relatie tussen financieel rendement en maatschappelijke inzet
  • Kritisch nadenken over volkshuisvestelijke inzet en financiële continuïteit
  • De financiële kaders en de keuzes die je hierin kunt maken
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Basiskennis van het thema ESG
  • Wat binnen de E, S en G de meest relevante onderwerpen zijn voor woningcorporaties
  • Recente ontwikkelingen rondom wet- en regelgeving, vanuit toezichthouders, sectorfinanciers en andere stakeholders
  • Best-practices op het thema ESG binnen en buiten de sector
  • Waar de mogelijke kansen en uitdagingen liggen
Zorgvastgoed

Wat leer je?

  • Strategische beleidsinzichten van de Rijksoverheid
  • Impact van Rijksbeleid op vastgoedstrategie
  • Randvoorwaarden voor optimale woonzorgomgevingen
  • Juridische mogelijkheden bij huur- en samenwerkingsovereenkomsten
Zorgvastgoed

Wat leer je?

  • Inhoud en achtergrond van het Rijksbeleid
  • Inzicht in vastgoedproducten
  • Meer over financiële (on)mogelijkheden
  • Selectiecriteria voor zorgpartners
Zorgvastgoed

Wat leer je?

  • De rechten en plichten van huurder en verhuurder
  • Welke soorten huurovereenkomsten er bestaan
  • Handvatten voor samenwerkingsafspraken
  • Opzeggingsmogelijkheden
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Inzicht kerngetallen en rendementen
  • Samenhang financiële thema’s
  • Beslissingen en afwegingen maken
  • Intern de juiste vragen stellen
Control & Compliance

Wat leer je?

  • Financiële basiskennis
  • Inzicht begrippen en denkwijzen
  • Stukken interpreteren en beoordelen
  • Vragen stellen als sparringpartner
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Waarde van rentmeesterschap
  • Prio’s duurzaam bedrijfsmodel
  • Impact van functionele veroudering
  • Bepalen optimale beleidsmix
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Vertalen van portefeuille naar beheer
  • Sturen op prestatie complexen
  • Opstellen van exploitatiestrategie vastgoed
  • Rendementsbepaling op complexniveau
Risicomanagement

Wat leer je?

  • Inzicht in risico’s en verbinding met prestaties
  • Pragmatisch te kijken naar risico’s
  • Effecten van beheersmaatregelen
  • Hanteren van ‘kansen pakken’ en ‘risico’s vermijden’
Control & Compliance

Wat leer je?

  • Samenhang financiële thema’s
  • Wet en regelgeving voor de sector
  • Beoordelen financiële gevolgen
  • Intern de juiste vragen stellen
Inkomensregistratie

Wat leer je?

  • Spelregels rondom passend toewijzen
  • Inzicht in loonstroken en specificaties
  • Uitzonderingssituaties registreren
  • Ervaring door te oefenen
Risicomanagement

Wat leer je?

  • Het belang en proces van risicomanagement begrijpen en toepassen.
  • Risico’s en beheersmaatregelen effectief in kaart brengen en beoordelen.
  • Risicobereidheid vaststellen en ermee werken.
  • Inzicht in rollen en verantwoordelijkheden binnen risicomanagement.
Investeren

Wat leer je?

  • De spelregels bij rekenen
  • Opstellen projectinvestering
  • Consequenties rendementskengetallen
  • Inzicht door te oefenen
Investeren

Wat leer je?

  • Toetsten vanuit invalshoeken
  • Opstellen gezond en werkbaar kader
  • Impact onrendabel investeren
  • Normeren van projecttoetsing
Inkomensregistratie

Wat leer je?

  • Spelregels rondom passend toewijzen
  • Inzicht in loonstroken en specificaties
  • Uitzonderingssituaties registreren
  • Ervaring door te oefenen
Belastingen

Wat leer je?

  • Spelregels rondom BTW
  • Inzicht in specifieke situaties
  • Beoordelen van facturen
  • Besparen van kostbare tijd
Woningwet

Wat leer je?

  • Ins en outs servicekosten
  • Inzicht in verdeelsleutels
  • Wat wel en niet belangrijk is
  • Spelregels bij VvE’s
Investeren

Wat leer je?

  • Spelregels rekenen aan vastgoed
  • Reken op basis van kasstromen
  • Waardebegrippen bij vastgoedwaarde
  • Beleidswaarde en marktwaarde
Investeren

Wat leer je?

  • Spelregels rekenen aan vastgoed
  • Reken op basis van kasstromen
  • Waardebegrippen bij vastgoedwaarde
  • Beleidswaarde en marktwaarde
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Inzicht in beoordelingscriteria
  • Alles over bijstuurinstrumenten
  • Opstellen financieel sturingskader
  • Rol van eigen vermogen en ORT budget
Begroten

Wat leer je?

  • Nieuwste vormvereisten en regels
  • Praktische tips opstellen jaarrekening
  • Inzicht in samenhang van onderdelen
  • Jaarrekeningen lezen en interpreteren
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Opstellen portefeuillestrategie
  • Randvoorwaarde en bouwstenen
  • Integreren duurzaamheidsvisie
  • Samenhang vastgoed- en financiële sturing
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Het bedrijfsmodel van de corporatie(sector).
  • Belangrijkste elementen en samenhang in vastgoed- en financiële sturing.
  • Financiële en vastgoedsturing in maatschappelijke context.
  • Inzicht in financierings-, performance- en risicoratio’s.
  • Inzicht in soft controls en balans tussen hard en soft controls.
Control & Compliance

Wat leer je?

  • Fraudesignalen en kunt frauderisicofactoren identificeren
  • Opstellen van frauderisicoanalyse/compliance analyse
  • Mogelijke impact van frauderisico’s evalueren
  • Inzetten van maatregelen voor beperken fraude- en compliance risico’s
Begroten

Wat leer je?

  • Gestructureerd opstellen van begrotingsproces
  • Jaarlijkse doelstellingen vertalen naar financiële input
  • Impact van aanpassingen op financiële ratio’s
  • Opstellen balans, verlies- en winstrekening en het kasstroomoverzicht
Platform

Wat leer je?

  • Kennis uitwisselen
  • Zelf thema’s bepalen
  • Inspiratie en sparren
  • Praktijkinbreng
Platform

Wat leer je?

  • Kennis uitwisselen
  • Zelf thema’s bepalen
  • Inspiratie en sparren
  • Praktijkinbreng
Platform

Wat leer je?

  • Kennis uitwisselen
  • Zelf thema’s bepalen
  • Inspiratie en sparren
  • Praktijkinbreng
Control & Compliance

Wat leer je?

  • Het ESG thema in een notendop
  • Kansen en risico’s voor uw organisatie
  • Ontwikkelingen rondom wet- en regelgeving
  • ESG best-practices van binnen en buiten de sector
Platform

Wat leer je?

  • Kennis uitwisselen
  • Zelf thema’s bepalen
  • Inspiratie en sparren
  • Praktijkinbreng
Control & Compliance

Wat leer je?

  • Actuele kennis 3-LoD model en 3-LM
  • Dillema’s begrijpen en afwegen
  • Inzicht in processen 1e, 2e en 3e lijn
  • Grip op de verantwoordelijkheden
Control & Compliance

Wat leer je?

  • De belangrijkste uitgangspunten van de EPV 2.0
  • Inzicht in de impact voor de bewoner, woning, organisatie en financiën
  • De waarde van de EPV voor de eigen organisatie in schatten
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Verschillende vormen van samenwerking
  • Begrijpen wanneer welke vorm toepasselijk is
  • Voor- en nadelen van de diverse vormen
  • Inzicht in de kosten en opbrengsten

Wat leer je?

  • Welke projectadministratie vorm bij je corporatie past
  • De verschillende rollen en belangen inzien
  • De risico’s binnen projectmanagement
  • Benodigde tools voor projectrapportage
Platform

Wat leer je?

  • Kennis uitwisselen
  • Zelf thema’s bepalen
  • Inspiratie en sparren
  • Praktijkinbreng
AI

Wat leer je?

  • AI inzetten voor financiële analyses en rapportages
  • Microsoft Copilot en Power BI AI-functies toepassen
  • AI-pilots opzetten en uitvoeren
  • Use cases identificeren en implementeren
AI

Wat leer je?

  • Inzicht in impact AI op financiële functies
  • AI-roadmap ontwikkelen
  • ROI van AI-projecten beoordelen
  • Governance en risico’s rond AI
Financieel sturen

Wat leer je?

  • Financiële ratio’s, zoals ICR en LTV begrijpen
  • Inzicht in financiële effect strategische keuzes
  • Volkshuisvestelijke prioriteiten beter afwegen
  • Meer wederzijds begrip
Belastingen

Wat leer je?

  • Regie nemen in fiscale processen
  • Kansen en risico’s omzet- en overdrachtsbelasting
  • Je kent de risico’s en regelingen bij loonbelasting
  • Verschillende fiscale processen en aandachtspunten
Belastingen

Wat leer je?

  • Alles over fiscale regelgeving
  • Basisbeginselen corporatiebelastingen
  • Oefenen met bijzondere fiscale situaties
  • Gesprekspartner op fiscaal gebied
Belastingen

Wat leer je?

  • Kansen en risico’s omzetbelasting
  • Oefenen met praktijkvoorbeelden
  • Benodigdheden voor dossier Belastingdienst
  • Regelgeving Wet Keten Aansprakelijkheid
Belastingen

Wat leer je?

  • Alles over fiscale regelgeving
  • Opstellen raamwerk fiscale aangifte
  • Oefenen met bijzondere fiscale situaties
  • Gesprekspartner op fiscaal gebied

Relevante artikelen

Start typing and press Enter to search